„Świnia”, „wieprz”, „locha”, „knur” – otyłość zawsze uderza w godność. Wybraliśmy 5 przejmujących filmów o życiu z nadwagą
Autor: Agnieszka Sielańczyk
04-03-2024
fot. materiały prasowe
4 marca to Światowy Dzień Otyłości. Wg najnowszych szacunków, do 2035 roku ponad połowa ludzi na świecie będzie miała nadwagę lub otyłość. W Polsce z otyłością mierzy się już ponad 8 mln dorosłych.
Co więcej, polskie dzieci przybierają na masie ciała najszybciej w Europie. Światowy Dzień Otyłości to międzynarodowa inicjatywa przypominająca, że otyłość to dla całego współczesnego świata wyzwanie medyczne, społeczne i systemowe. Ale przede wszystkim to szansa, by głośno podkreślić, że otyłość jest chorobą, a chorym należy się taki sam szacunek i poszanowanie godności, jak wszystkim innym.
Czym tak naprawdę jest otyłość?
Najbardziej uproszczona definicja otyłości zakłada, że to nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej, które stwarza zagrożenie dla zdrowia. Od lat winą za chorobę niesprawiedliwie obarcza się chorych, zarzucając im lenistwo, czy zaniedbanie. Tymczasem, jak dowodzą specjaliści, współczesna medycyna potwierdza, że etiologia tej choroby jest znacznie bardziej złożona:
„Otyłość to nie kwestia wyglądu, to choroba. Pod względem biologicznym należy na nią patrzeć identycznie jak na nowotwór czy cukrzycę, gdzie mamy zaburzenie w funkcji organizmu lub uszkodzenie jego struktury. W przypadku otyłości zaburzona zostaje homeostaza energetyczna. Otyłość jest chorobą przewlekłą, trudną do terapii, z zaostrzeniami i bez tendencji do samo ustępowania. Istotnie obniża jakość życia i skraca je. Żyjemy w środowisku obesogennym, czyli sprzyjającym rozwijaniu się otyłości. Jesteśmy otoczeni obfitością: pokarmów, napojów, które zawierają uzależniające wzmacniacze smaku. Minimalizujemy aktywność fizyczną, zaburzamy dobowy rytm odpoczynku. Zbyt mało osób wie, że także każda godzina snu mniej, każdy stres, powodujący wyrzut kortyzolu, to zwiększone ryzyko otyłości” wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Paweł Bogdański z Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości.
Uderzenie w godność chorych
Wg badań opinii publicznej osoby z otyłością są w Polsce jedną z grup najbardziej narażonych na stygmatyzację: aż 69% Polaków potwierdza, że było świadkami przemocy słownej wobec osoby z otyłością. Chorzy na co dzień słyszą pod swoim adresem takie określenia jak: „grubas/ grubaska” (56%), „świnia”/ „wieprz”/ „locha”/ „maciora”/ „tucznik”/„knur” (27%).
„Wstrząsające jest to, że chorych porównuje się do zwierząt, bo to już forma dehumanizacji. Jednym okrutnym słowem odbiera się komuś podmiotowość, prawo do uczuć. Tak silne odium społeczne jest rzeczywistą barierą do podejmowania przez chorych walki o zdrowie: nie szukają fachowej pomocy, a choroba pustoszy zdrowie coraz bardziej. Dlatego konsekwentna edukacja społeczna na ten temat jest tak ważna” podkreśla prof. dr hab. n. med. Paweł Bogdański z Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości.
źródło: Materiał powstał w ramach kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”, której celem jest edukacja społeczna.
Wybraliśmy 5 filmów dotyczących tematu otyłości i stygmatyzacji z niej związanej.
1/5
Wieloryb, reż. Darren Aronofsky
Charlie już od lat żyje na marginesie świata. Uwięziony w małym mieszkaniu przez chorobliwą otyłość. Odrzucony, nie bez powodu, przez swoich bliskich, samotnie zmierza w życiową przepaść. Wystarczy jednak jeden impuls, jedno spotkanie, by zapalić w nim płomień nadziei na to, że jeszcze nie wszystko stracone. Charlie podejmuje próbę nawiązania dawno utraconego kontaktu z nastoletnią córką. Wie, że czeka go niesłychanie trudne spotkanie. Zdaje sobie sprawę, że ryzykuje utratę ostatniego złudzenia. Gotów jest jednak podjąć to ryzyko z wiarą, że także dla niego jest jeszcze szansa na odkupienie.
Co gryzie Gilberta Grape'a, reż. Lasse Hallström
Gilbert Grape żyje w cichej mieścinie zwanej Endora. Pracuje jako pomocnik w niewielkim sklepie spożywczym i zajmuje się swoim bratem Arniem, chłopcem z niepełnosprawnością umysłową. Otyła matka Gilberta jest sensacją całego miasteczka, z czym chłopak musi uporać się sam. Jego przewidywalne życie diametralnie się zmienia, kiedy do miasteczka przybywa Becky.
Nie rozmawiaj z Irene, reż. Pat Mills
Irene (Michelle McLeod) jest otyłą nastolatką, która pewnego dnia zostaje zawieszona w prawach ucznia. W ramach kary musi też poświęcić dwa tygodnie swojego życia na prace społeczne w domu opieki dla osób starszych. Jej wielką pasją jest cheerleading. Postanawia potajemnie zgłosić grupę swoich podopiecznych do konkursu tanecznego. W ten sposób chce udowodnić wszystkim, że nie trzeba mieć idealnego ciała, żeby doskonale się ruszać.
The Fat Boy Chronicles, reż. Jason Winn
Jimmy zawsze był obrażany przez drużynę piłkarską przez swoją nadwagę. Jako zadanie szkolne zaczyna pisać o tym w swoim dzienniku. Wkrótce odkrywa, że nie jest jedynym dzieckiem w szkole mającym problemy. Dramat obyczajowy o odrzuceniu, izolacji i braku rozwiązań edukacyjnych na walkę ze stereotypami.
Fat, reż. Mark Phinney
Ken to człowiek, który nie zmieni swoich nawyków. Uzależniony od jedzenia, zmierza jednoznacznie ku przedwczesnej śmierci. Pomimo pomocy ze strony przyjaciół robi to, co chce, aż do przypadkowego spotkania, które może dać mu potrzebną motywację. „Fat” to zabawny i dramatyczny obraz uzależnienia od jedzenia. To bezkompromisowa opowieść oparta na własnych doświadczeniach i zapiskach Marka Phinneya.
